Czasami, gdy martwimy się o nasze dzieci, zastanawiamy się, czy to, co widzimy, to po prostu zwykłe dorastanie, czy może coś więcej. Każdy z nas przechodził przez te etapy – okresy buntu, zmiany nastrojów, różne dziwne zachowania. To wszystko jest w jakimś stopniu normalne, ale kiedy warto zacząć myśleć o tym, by skonsultować się ze specjalistą?

Wyobraź sobie, że twoje dziecko ma gorszy dzień (albo tydzień). Jest smutne, zamyślone, nie chce rozmawiać. Zdarza się, prawda? Ale co jeśli ten „gorszy dzień” trwa dłużej? Jeśli twoje dziecko przez kilka tygodni nie jest sobą, zamyka się w sobie, unika rówieśników, a rzeczy, które kiedyś cieszyły, teraz przestały mieć znaczenie? To może być ten moment, kiedy warto zastanowić się nad rozmową z kimś, kto się na tym zna.

Nie chodzi o to, żeby od razu wpadać w panikę. Wiemy, że nastolatki potrafią być zmienne – w końcu dorastanie to jeden wielki rollercoaster. Ale są pewne sygnały, które powinny zwrócić naszą uwagę.

Długotrwały smutek i przygnębienie

Jeśli twoje dziecko przez dłuższy czas wydaje się smutne, przygnębione czy wycofane, warto się temu przyjrzeć. Zwłaszcza jeśli towarzyszy temu brak radości, nawet z rzeczy, które wcześniej sprawiały mu frajdę.

Zmiany w zachowaniu i zainteresowaniach

Zauważyłeś, że dziecko przestało cieszyć się tym, co kiedyś uwielbiało? Unika znajomych, wycofuje się? To mogą być objawy depresji.

Problemy ze snem

Bezsenność, nadmierna senność albo trudności z zasypianiem – depresja często wywraca nasz rytm do góry nogami.

Zmiany apetytu i masy ciała

Gwałtowne zmiany wagi, zwłaszcza spadek, mogą być sygnałem, że coś jest nie tak.

Brak energii i motywacji

Jeśli twoje dziecko wydaje się ciągle zmęczone, niechętne do nauki, zadań domowych, a nawet do swoich pasji, to warto się temu przyjrzeć.

Problemy z koncentracją

Depresja może utrudniać skupienie się na nauce i codziennych obowiązkach.

Silne i nieadekwatne reakcje emocjonalne

Złość, smutek, deprecjonowanie siebie („jestem beznadziejny/a”) – te skrajne emocje mogą wskazywać, że dziecko potrzebuje wsparcia.

Zachowania ryzykowne

Sięganie po alkohol, narkotyki, samookaleczenia – to już poważne sygnały, że dzieje się coś złego.

Powracające dolegliwości fizyczne

Bóle brzucha, głowy, wymioty, które nie mają wyjaśnienia medycznego, mogą być objawem problemów emocjonalnych.

Myśli samobójcze

To najpoważniejszy objaw. Jeśli dziecko mówi o samobójstwie, nie zwlekaj – to sygnał, że potrzebuje natychmiastowej pomocy.

Gdy coś Cię zaniepokoi w zachowaniu dziecka, działaj

Rozmowa

Zacznij od szczerej rozmowy. Postaraj się zrozumieć, co dziecko czuje, bez oceniania. Pokaż, że jesteś po jego stronie.

Profesjonalna pomoc

Jeśli niepokój trwa dłużej niż dwa tygodnie i wpływa na codzienne funkcjonowanie dziecka, skontaktuj się z psychologiem lub psychiatrą dziecięcym. Nie warto czekać.

Wsparcie emocjonalne

Pokaż, że jesteś obok, że dziecko może na Ciebie liczyć. Nastolatki z depresją często czują się osamotnione, więc Twoja obecność jest kluczowa.

Monitorowanie sytuacji

Regularnie obserwuj, jak dziecko sobie radzi, rozmawiaj z nim. Depresja to choroba, która wymaga czasu, cierpliwości i zaangażowania.

Gdzie szukać pomocy?

Psycholog szkolny

W wielu szkołach są psychologowie, którzy mogą udzielić wstępnej pomocy i doradzić, co dalej.

Infolinia Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę

Możesz zadzwonić pod numer 800 100 100 i uzyskać wsparcie oraz podpowiedzi, co robić dalej. Dzieci i młodzież mogą dzwonić na telefon zaufania 116 111.

Zespół/Ośrodek Środowiskowej Opieki Psychologicznej i Psychoterapeutycznej dla Dzieci Młodzieży

Tam uzyskasz kompleksową pomoc psychologiczną i psychiatryczną w ramach NFZ.

Psychoterapeuta

Specjalista, który pomaga zrozumieć i przepracować emocje. Pamiętaj, by sprawdzić, czy wybrany terapeuta ma odpowiednie kwalifikacje.

Organizacje Pozarządowe i Fundacje

W Polsce działa wiele fundacji oferujących wsparcie psychologiczne. Przykładem są Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę i Fundacja Itaka.

Psychiatra

W sytuacji zagrożenia samobójstwem, konsultacja z psychiatrą jest konieczna.

Podsumowując

Depresja u nastolatków to poważny problem, ale możemy im pomóc. Ważne, by nie ignorować sygnałów i szukać wsparcia u odpowiednich specjalistów. Razem – rodzice, szkoła i specjaliści – możemy pomóc dziecku wrócić do zdrowia.

Pamiętaj, że pójście do specjalisty nie oznacza, że coś jest „nie tak” z twoim dzieckiem. Wręcz przeciwnie – to oznacza, że jako rodzic jesteś świadomy i chcesz zapewnić swojemu dziecku jak najlepsze wsparcie. Twoje dziecko zasługuje na to, żeby czuć się dobrze, a ty zasługujesz na spokój ducha, wiedząc, że robisz wszystko, co możesz, żeby mu w tym pomóc.